Profilaktyka w SPZOZ 2009-10-09 1937 Art. czytany: 4185 razy profilaktyka CHUK, GRUŹLICA, RAK SZYJKI MACICY Zapraszamy na : 1. PROFILAKTYCZNE BEZPŁATNE BADANIA CYTOLOGICZNE – kobiety w wieku 25 - 59 lat co 3 lata w ramach programu profilaktyki raka szyjki macicy 2. BADANIA W PROGRAMIE PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce i na świecie. Umieralność w Polsce z tego powodu należy do najwyższych w Europie. Współczesny styl życia sprzyja niestety rozwojowi chorób układu krążenia. Do najistotniejszych czynników należą: •nadciśnienie tętnicze krwi (wartość RR > 140/90 mmHg), •zaburzenia gospodarki lipidowej (podwyższone stężenie we krwi cholesterolu całkowitego, LDL-cholesterolu, trójglicerydów i niskie stężenie HDL-cholesterolu), •palenie tytoniu - sprzyja chorobie wieńcowej, często towarzyszy stresowi podnoszącemu ciśnienie i powodującemu przeciążenie układu krążenia •niska aktywność ruchowa = miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, zawał •nadwaga - sprzyja chorobie wieńcowej, miażdżycy i nadciśnieniu (każdy dodatkowy kilogram oznacza dla naszego serca zwiększoną pracę, otłuszczenie serca osłabia jego czynność i prowadzi do niewydolności). •nieracjonalne odżywianie - sprzyja nadwadze i podwyższeniu poziomu cholesterolu we krwi •upośledzona tolerancja glukozy, •wzrost stężenia fibrynogenu, •wzrost stężenia kwasu moczowego, •nadmierny stres, •wiek, •płeć męska, •obciążenia genetyczne. Brak profilaktyki i lekceważenie czynników ryzyka prowadzi do rozwoju chorób układu krążenia, a w efekcie do niewydolności serca. Do kogo kierowany jest program? Adresatami programu są osoby w 35,40,45,50, oraz 55 roku życia, u których nie została dotychczas rozpoznana choroba układu krążenia i które w okresie ostatnich 5 lat nie korzystały ze świadczeń udzielanych w ramach programu. Badania w ramach programu Badania można wykonać u swojego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej bez skierowania, który zbada min. poziom cholesterolu i glukozy we krwi oraz oceni ryzyko zachorowań na te choroby. Pomiar ciśnienia tętniczego - wielkość ciśnienia tętniczego krwi podaje się za pomocą 2 liczb- pierwsza - jest zawsze wyższa i oznacza ciśnienie skurczowe (czyli mierzone bezpośrednio po skurczu serca tzn., w chwili przechodzenia fali krwi przez tętnicę); - druga - jest niższa i oznacza ciśnienie rozkurczowe (mierzone, gdy fala tętna zanika) Prawidłowa wartość ciśnienia tętniczego: 120/ 80 mmHg Maksymalna wartość normy: 135/85 mmHg O nadciśnieniu tętniczym mówimy wówczas, gdy podczas kilkakrotnych pomiarów, dokonywanych w spoczynku, ciśnienie przekracza wartości graniczne, uznane za prawidłowe. Podwyższone ciśnienie tętnicze wywołuje szereg niekorzystnych zmian w naczyniach krwionośnych, sercu, nerkach i mózgu. Nie leczone może prowadzić do udaru mózgu, choroby niedokrwiennej i zawału serca. U osób z nadciśnieniem znacznie częściej niż u ludzi z prawidłowym ciśnieniem tętniczym, występuje niewydolność mięśnia sercowego i inne choroby układu krążenia. Określenie BMI - wskaźnik masy ciała (masę ciała w kg dzielimy przez wzrost w metrach podniesiony do potęgi drugiej - kg/m2) • prawidłowa masa (BMI) 18,5-24,9, • nadwaga - BMI powyżej i równy 25, • stopień I otyłości: 30-34,9, • stopień II otyłości: 35-39,9. Badanie poziomu cholesterolu i trójglicerydów Cholesterol jest tłuszczowym związkiem chemicznym, niezbędnym do życia; powszechnie dzieli się na cholesterol dobry i zły. LDL - 'cholesterol zły' - korzystny dla zdrowia jest niski poziom LDL. Jeśli poziom jest zbyt wysoki złogi cholesterolu odkładają się w tętnicach i dochodzi do przyspieszonej miażdżycy oraz zwężenia tętnic. Nieodpowiednia dieta obfitująca w pożywienie z dużą ilością tłuszczów zwierzęcych podwyższa stężenie cholesterolu LDL. HDL - 'cholesterol dobry' - posiada właściwości przeciwmiażdżycowe. Korzystny dla zdrowia jest wysoki poziom HDL. U niektórych osób zbyt wysoki poziom cholesterolu uwarunkowany jest genetycznie, jednak w większości przypadków wysoki poziom cholesterolu jest wynikiem wadliwego odżywiania. Badanie poziomu cholesterolu pozwala ocenić, czy w naszym organizmie nie ma zaburzeń gospodarki lipidowej. W badaniu o nazwie 'lipidogram' ocenia się zwykle stężenie kilku parametrów: cholesterolu, cholesterolu HDL, cholesterolu LDL. Oprócz tych parametrów istotny jest jeszcze jeden: trójglicerydy. Nadmierne stężenie trójglicerydów zwiększa ryzyko rozwoju miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca. Prawidłowe wartości: •Cholesterol całkowity (TC) - poniżej 190 mg/dl (5,0 mmol/l), •LDL cholesterol - poniżej 115 mg/dl (3,0 mmol/l), •HDL cholesterol u kobiet - 46 mg/dl (1,2 mmol/l) i powyżej, •HDL cholesterol u mężczyzn - 40 mg/dl (1,0 mmol/l) i powyżej, •Trójglicerydy (TG) - poniżej 150 mg/dl (1,7 mmol/l). Zachęcamy do udziału w programie!!!!! 3. PROGRAM PROFILAKTYKI GRUŹLICY Gruźlica jest chorobą zakaźną, w przypadku której chory podczas kaszlu, kichania, odksztuszania, głośnego śmiechu, mówienia wydala prątki gruźlicy i zaraża osoby znajdujące się w jego otoczeniu. Jeden nie leczony chory zakaża w ciągu roku średnio od 10 do 15 osób. Występowanie gruźlicy związane jest z warunkami bytowania: życia (mieszkanie, odżywianie), pracy i wypoczynku. Przyczyną rozwoju choroby u zakażonego jest osłabienie sił organizmu, które bardzo często spowodowane jest niedożywieniem i złymi warunkami mieszkaniowymi. Czynnikami sprzyjającymi zachorowaniu są również m. In.: cukrzyca, zakażenie HIV, choroby krwi, choroby nowotworowe, pylica płuc, schyłkowa niewydolność nerek. Wczesne wykrycie choroby i natychmiastowe, prawidłowo prowadzone leczenie chorego, sprawia, że już po miesiącu pacjent nie zaraża otoczenia. Jakie badania w ramach programu. W ramach programu wykonywane są wywiad w kierunku gruźlicy oraz edukacja zdrowotna pacjenta. W przypadku wykrycia nieprawidłowości pacjent kierowany jest na dalszą diagnostykę i leczenie. Dla kogo program. Program skierowany jest do osób dorosłych znajdujących się na liście pielęgniarki poz, nie posiadających w dotychczasowym wywiadzie rozpoznanej gruźlicy, w szczególności do osób, które miały kontakt z chorym, lub osób które maja trudne warunki życiowe mogące znacząco wpłynąć na wystąpienie choroby. Jeżeli na podstawie badania świadczeniobiorca nie zakwalifikował się do dalszej diagnostyki lub nie została rozpoznana u świadczeniobiorcy gruźlica ponowne badanie w kierunku gruźlicy w ramach programu wykonuje się po upływie 24 miesięcy od daty ostatniego badania. Jak skorzystać z badań. Bezpłatne badania profilaktyki gruźlicy można wykonać w każdym zakładzie opieki zdrowotnej, który podpisał z NFZ umowę na realizację świadczeń w zakresie pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej. Wystarczy zgłosić się osobiście lub umówić na wizytę telefonicznie. Skierowanie nie jest potrzebne. • LEPIEJ ZAPOBIEGAĆ NIŻ LECZYĆ! Szczegółowe informacje można uzyskać w rejestracji SPZOZ i pod nr tel 041-2714-400